پیشرفت تکنولوژی در اکثر زمینه ها باعث رفاه ، صرفه جویی در وقت و کاهش هزینه ها شده است ؛ گرچه در برخی موارد طبق نظریه ی بسیاری از بزرگان گمان بر این می رود که تکنولوژی وسیله ای است برای سلطه و تحت کنترل گرفتن انسان ، اما از خدمات زیادی هم که باعث آسایش بشر امروز شده است نباید غافل بود . پیشرفت تکنولوژی در شهرسازی و ساختمان سازی یکی از نمونه های بارز خدمات تکنولوژی بر انسان است که باعث امنیت ، نظم و آسایش انسان های امروزی که به شدت به آن نیاز دارند ، شده است .
دراین مقاله قصد داریم یکی از دستاوردهای مهم در زمینه ی ساختمان سازی را ارائه دهیم که علاوه بر تاثیرگذاری بر استحکام هرچه بیشتر سقف ، به معماری داخلی ساختمان و صرفه جویی در هزینه های آن نیز کمک بزرگی کرده است .
تیرچه های پیش تنیده
پیش تنیدگی عبارت است از ایجاد تنش کششی برای افزایش ظرفیت باربری و حذف بار مرده که به آن وارد می شود . برای پیش تنیدگی دو روش وجود دارد :
- پیش کشیدگی
- پس کشیدگی
در روش پیش کشیدگی ابتدا فولاد تحت کشش قرار می گیرد و سپس بتن ریزی انجام می شود اما در پس کشیدگی بعد از بتن ریزی ، فولاد تحت کشش قرار می گیرد . با توجه به اینکه بتن در مقابل فشار مقاومت بالایی از خود نشان می دهد اما در مقابل کشش ضعیف است ، عمل پیش تنیدگی این نقص را با استفاده از این دو روش در تیرچه های سقفی حل کرده است، این روش ها باعث ایجاد خیز منفی در تیرچه می شود که در حین بارگذاری متعادل می گردد .
نکات قابل توجه در تیرچه پیش تنیده
باید توجه داشت بتنی که امروزه باید برای تیرچه های پیش تنیده استفاده شود طبق استاندارد با کمترین میزان آب به سیمان ترکیب شده باشد (اسلامپ نزدیک به صفر) تا هنگام ویبره با دستگاه های اکسترودر به بالاترین میزان تراکم برسد که این خود سازه ای بدون ترک و یک دست را حاصل می شود ، ضمن اینکه میزان مقاومت بتن باید حداقل 350 کیلوگرم بر سانتی متر مربع باشد . لازم به ذکر است که تمام این نکات توسط همه ی تولیدکنندگان تیرچه های پیش تنیده رعایت نمی شود و خیلی از تولیدکنندگان با استفاده از روش های منقضی شده به تولید این نوع تیرچه می پردازند .
تیرچه پیش تنیده ی اردبیل با دستگاه های آلمانی و با استفاده از جدیدترین متد های روز دنیا ، تنها تولید کننده ی تیرچه پیش تنیده با گواهی استاندارد و مطابق با استاندارد های روز اروپا در ایران است . البته مزیت های تیرچه پیش تنیده اردبیل به همین جا ختم نمی شود ؛ برای آشنایی هرچه بیشتر با مزیت های این نوع تیرچه مطلب را تا پایان دنبال کنید .
مزایای تیرچه پیش تنیده
یکی از نکات مهم در ساختن یک بنا ، معماری داخلی آن است . در خیلی مواقع به خاطر محدودیت طول تیرچه مهندسین اجرایی و طراحان داخلی ناچار به ایجاد ستون و طراحی های محدود می شوند . تیرچه ی پیش تنیده این مشکل را هم پشت سر می گذارد و با تولید تیرچه ، با دهانه 12 متر دست طراحان را برای رسیدن به طرح دلخواه آزاد می گذارد . این نه تنها به طراحان کمک می کند بلکه در کاهش هزینه های ساخت هم کمک کننده است . چرا که این آزادی عمل باعث حذف ستون های اضافی و در نتیجه کاهش مصالح مصرفی ساختمان می شود .
اما حتی اگر از تیرچه با دهانه ی بالا هم در سقف استفاده نشود باز هم تیرچه پیش تنیده به نسبت دیگر تیرچه ها مقرون به صرفه است ، اگر در استفاده از دیگر تیرچه های سقفی باید حداقل 25 سانتی متر ابتدا و انتهای تیرچه را در تیر قرار داد ، در تیرچه های پیش تنیده این عدد به 15 سانتی متر کاهش پیدا کرده است . از دیگر مواردی که باعث کاهش هزینه می شود استفاده کمتر از جک ساختمانی است . تیرچه های پیش تنیده قابلیت اجرا تا دهانه ی 4 متر بدون استفاده از جک را دارند .
شاید این باور اشتباه که «هر ارزانی بی حکمت نیست» در ذهن پیش بیاید ؛ اما باید خاطرنشان کرد که نکته ی مهم در خصوص این تیرچه ها فقط کاهش هزینه نیست ، بلکه مسئله ی مهم تر کیفیت بالای این نوع تیرچه است که در ادامه دلایل آن ذکر می شود .
دیگر انواع تیرچه معمولا در کارگاه های کوچک و با نیروی انسانی تولید می شوند ، حال اینکه تیرچه پیش تنیده در محیط کنترل شده ی کارخانه و بدون دخالت دست انسان تولید می شود . این را مقایسه کنید با رایج ترین شیوه ی اجرای سقف در ایران که تیرچه و بلوک هستش و نه تنها در آن از بتن استانداردی (از لحاظ اسلامپ و مقاومت ) استفاده نمی شود ، که از نیروی انسانی برای ریختن بتن استفاده می شود . ضمن اینکه به این تیرچه ها به خاطر قطر بالای میلگردها قیمت بالایی دارند .
در کارخانه های تولید تیرچه ی پیش تنیده باندهای تولید را با وایرهای فولادی استانداردی که به طور ویژه برای قطعات بتنی پیش تنیده تولید می شود و دارای آج است ، وایر کشی می کنند . باید توجه داشت که وایرها حتما باید دارای آج باشند . بعد از وایرکشی آن ها را با مقاومت کششی 17500 کیلوگرم بر سانتی متر مربع تحت کشش قرار می دهند و بعد بتن ریزی توسط دستگاه اکسترودر تمام اتوماتیک تحت ویبره قرار می گیرند . بعد از پشت سر گذاشتن این مراحل ، به مرحله ی مهم کیورینگ (curing) یا همان بخاردهی تیرچه می رسیم .
بسیاری از تولیدکنندگان تیرچه پیش تنیده برای بخاردهی از روش منسوخ شده گرما از کف استفاده می کنند که این باعث می شود گرما فقط معطوف به کف تیرچه ها شود و خوب به تمام نقاط تیرچه منتقل نشود ، اما روش جدید و مورد تایید استاندارد های بین المللی ، بخاردهی با دیگ های بخار و ملحفه های بخار به مدت چندین ساعت است که این استاندارد در کارخانه تولید تیرچه پیش تنیده ی اردبیل به مدت 12 ساعت در حال اجراست .
